ผู้วิจัย ณัฏฐวุฒิ ทรัพย์อุปถัมภ์, โอกาม่า จ่าแกะ, จิตติ มลคลชัยอรัญญา และ ชลกานดาร์ นาคทิม

ปีการศึกษา 2568

วันที่เผยแพร่ 20 มิถุนายน 2568

บทคัดย่อ

งานวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหาการจัดการขยะในชุมชนเมือง แนวทางการจัดการที่เหมาะสม และยั่งยืนผ่านการมีส่วนร่วมของชุมชนและผลลัพธ์จากการด าเนินงานจริง ด าเนินการในชุมชนบ้านล่าง หมู่ 2 ต าบลท่าข้าม อ าเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา ใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างคัดเลือกแบบเจาะจง ได้แก่ คณะกรรมการชุมชน ตัวแทนครัวเรือน เจ้าหน้าที่ท้องถิ่นและหน่วยงานในพื้นที่ รวม 27 คน โดยใช้การ สังเกตแบบมีส่วนร่วม การสัมภาษณ์เชิงลึกและการประชุมกลุ่มย่อย ผลการวิจัยพบว่าชุมชนประสบปัญหาขยะและมลพิษจากความหนาแน่นของประชากรและ อุตสาหกรรม รวมถึงข้อจ ากัดจากสภาพภูมิประเทศและนโยบายถนนปลอดถังขยะ ท าให้เกิดการทิ้งขยะลง คลอง แนวทางการจัดการขยะที่ยั่งยืนพัฒนาผ่านกระบวนการมีส่วนร่วม ได้แก่ การส ารวจ ทดลองหมักขยะ การถอดบทเรียนและการขยายผล โดยมีครัวเรือน 26 แห่งหมักขยะอินทรีย์ และอีก 10 แห่งรวบรวมให้เพื่อน บ้าน ลดการทิ้งขยะลงแหล่งน้ า ต่อมาได้ขยายผลสู่การจัดการน้ าเสียด้วยถังดักไขมัน ครัวเรือน 40 แห่งน าไปใช้ จริง ดินหมักจากขยะน าไปปลูกพืชได้ผลดีและสามารถจ าหน่ายได้ ชุมชนกลายเป็นศูนย์เรียนรู้ มีผู้มาศึกษาดู งาน 696 คน