ผู้วิจัย นายเกษม อาจย์เวท

ปีการศึกษา 2567

วันที่เผยแพร่ 6 สิงหาคม 2568

บทคัดย่อ

ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย  

ผู้วิจัย  นายเกษม  อาจย์เวท

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบของรูปแบบการจัดการศึกษา    โดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการการจัดการศึกษาโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย 3) เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย 4) เพื่อประเมินและปรับปรุงรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย กลุ่มตัวอย่าง ผู้วิจัยใช้วิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive  Sampling) แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม กลุ่มแรกคือกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษารายกรณี ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา  ครูผู้รับผิดชอบโครงการ/กิจกรรม จำนวน 19 คน กลุ่มที่ 2 คือผู้บริหารและบุคลากรที่รับผิดชอบการดำเนินงาน/โครงการในโรงเรียนทดลองใช้ตัวอย่างหน่วยการเรียนรู้ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่ทำการเรียนการสอนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 12 คน และกลุ่มที่ 3 คือ ผู้บริหารสถานศึกษาและครูผู้รับผิดชอบโครงการ/กิจกรรม จำนวน  19 คน นักเรียน จำนวน 137 คน และผู้ปกครองนักเรียน จำนวน  137 คน  เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วยองค์ประกอบของรูปแบบหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง  แบบสอบถามเพื่อประเมินรูปแบบ แบบสอบถามความคิดเห็นแบบประเมินความพึงพอใจและแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง  ลำดับขั้นตอนการวิจัยและพัฒนาแบ่งออกเป็น 4 ระยะ คือ 1) การศึกษา วิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานร่างรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย คือ PAFERE Model ซึ่งมี 6  ขั้นตอน คือ ขั้นเตรียมการ (preparation) ขั้นดำเนินการ (Administer)  ขั้นติดตามแนะนำ (Follow – Up  recommendation)  ขั้นประเมินผล (Evaluation  Process)  ขั้นรายงานผล (Report  results)  และขั้นขยายผล (Extension)  ระยะที่  2  การออกแบบและพัฒนา (ร่าง)  รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย ระยะที่ 3 การนำรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อยไปใช้ ระยะที่ 4 การประเมินการใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน โดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย  สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ประกอบด้วย ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการวิจัยพบว่า

                1.  การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย จะจัดได้ดีเมื่อมีองค์ประกอบ 2 ส่วน คือ  ส่วนแรก ได้แก่ องค์ประกอบของรูปแบบที่นำมาใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ประกอบด้วย หลักการ จุดมุ่งหมาย การจัดองค์การ การดำเนินการ ตัวชี้วัดความสำเร็จ การนำรูปแบบใช้  และเงื่อนไขความสำเร็จ และ ส่วนที่ 2 ได้แก่ องค์ประกอบด้านการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน  ประกอบด้วย การบริหารและจัดการ การปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา การจัดกระบวนการเรียนการสอนตามหลักสูตรสถานศึกษา  การจัดบรรยากาศและสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยต่อการจัดการเรียนรู้ การมีส่วนร่วมของผู้ปกครอง  ชุมชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง การนิเทศติดตาม ประเมินผลและรายงานผล การประชาสัมพันธ์และการสร้างเครือข่าย และคุณภาพนักเรียนตามลักษณะความมีชีวิตพอเพียง

      2.  รูปแบบที่จะนำไปสู่ประสิทธิผลในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนมีลักษณะ ดังนี้  1)  หลักการจัด ต้องยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง  มียุทธศาสตร์อยู่บนพื้นฐานการรู้จักตนเอง

การช่วยเหลือตนเอง การช่วยเหลือซึ่งกันและกัน  และการสร้างเครือข่าย  หลักความพอประมาณ  ความมีเหตุผล  และการ มีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว  ภายใต้เงื่อนไขการมีความรู้และคุณธรรม  สอดคล้องกับภูมิสังคม  และโรงเรียนต้องเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้  (Learning  Organization)  2)  จุดมุ่งหมาย  เพื่อให้การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนเป็นไปอย่างมีมาตรฐานมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล  ส่งผลสู่การดำเนินชีวิตตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงของผู้เรียน  ผู้บริหารโรงเรียน  ครู  และบุคลากรทางการศึกษา  อย่างต่อเนื่องและยั่งยืน  3)  การจัดองค์การ  ยึดหลักการมีส่วนร่วมและเน้นการทำงานเป็นทีม  และ 4)  การดำเนินการมีขั้นตอนการดำเนินการในการนำรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย 

                โดยสรุป  การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย  มีความเหมาะสมสำหรับนำไปใช้จัดการศึกษาในโรงเรียน เพราะมีองค์ประกอบและการดำเนินการที่เหมาะสมกับบริบทของโรงเรียน  ส่งผลให้นักเรียนมีคุณลักษณะ  ความมีชีวิตพอเพียงอย่างยั่งยืน คือ มีความพอประมาณ มีเหตุผล และมีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว ภายใต้เงื่อนไขการมีความรู้ คู่คุณธรรม