ผู้วิจัย ดร.พุทธิภา เหล็กคงสันเทียะ

ปีการศึกษา 2563

วันที่เผยแพร่ 2 กันยายน 2567

บทคัดย่อ

การศึกษาในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อประเมินโครงการครอบครัวพอเพียงสู่สถานศึกษาและชุมชนโรงเรียนราชสีมาวิทยาลัย ปีการศึกษา 2563 ในด้านบริบท ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านกระบวนการา ด้านผลผลิต องค์ประกอบย่อยด้านผลกระทบ องค์ประกอบย่อยด้านประสิทธิผล องค์ประกอบย่อยด้านความยั่งยืน และองค์ประกอบย่อยด้านการถ่ายโยงความรู้ และ 2) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและแนวทางการพัฒนาปรับปรุงโครงการครอบครัวพอเพียงสู่สถานศึกษาและชุมชน โรงเรียนราชสีมาวิทยาลัย อย่างต่อเนื่องและยั่งยืน ผู้รายงานใช้วิธีการประเมินของ Danial L. Stufflebeam รูปแบบการประเมินแบบ CIPPiest (CIPPiest Model) เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสอบถามความคิดเห็นจากครูและบุคลากร จำนวน 135 คน นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-6 จำนวน 352 คน  ผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 352 คน  รวมกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 839 คน และการสัมภาษณ์ความคิดเห็นผู้เกี่ยวข้องกับโครงการจากกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (Key Indicator) เป็นผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 7 คน  และการตรวจสอบเอกสารโครงการ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ และแบบตรวจเอกสาร การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าสถิติ คือค่าความถี่ (Frequency) ค่าร้อยละ (%) ค่าเฉลี่ย  ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ( และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) ผลการศึกษาพบว่า

          1.  ผลความคิดเห็นของครูและบุคลากรที่มีต่อโครงการครอบครัวพอเพียงสู่สถานศึกษาและชุมชนโรงเรียนราชสีมาวิทยาลัย สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมาโดยภาพรวม พบว่า อยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า อยู่ในระดับมาก จำนวน 6 ด้าน และอยู่ในระดับมากที่สุด จำนวน 1 ด้าน โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด คือ ด้านผลผลิตองค์ประกอบย่อยด้านการประเมินด้านการถ่ายโยงความรู้  รองลงมา คือ ด้านสภาวะแวดล้อม และด้านปัจจัย  ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด คือ ด้านผลผลิตองค์ประกอบย่อยด้านผลกระทบ 

          2. ผลความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อโครงการครอบครัวพอเพียงสู่สถานศึกษาและชุมชนโรงเรียนราชสีมาวิทยาลัย สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมาโดยภาพรวม พบว่า อยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า อยู่ในระดับมากทุกข้อ โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด คือ ด้านผลผลิตองค์ประกอบย่อยด้านการประเมินด้านองค์ประกอบย่อยด้านการประเมินด้านความยั่งยืน รองลงมา คือ ด้านผลผลิตองค์ประกอบย่อยด้านการประเมินด้านการถ่ายโยงความรู้ ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด คือ ด้านสภาวะแวดล้อมและด้านปัจจัย

          3. ผลความคิดเห็นของผู้ปกครองมีต่อโครงการครอบครัวพอเพียงสู่สถานศึกษาและชุมชนโรงเรียนราชสีมาวิทยาลัย สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมาโดยภาพรวม พบว่า

อยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า อยู่ในระดับมาก จำนวน 3 ข้อ และระดับมากที่สุด จำนวน 2 ข้อ โดยด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด คือ องค์ประกอบย่อยด้านการประเมินด้านการถ่ายโยงความรู้ รองลงมา คือ องค์ประกอบย่อยด้านการประเมินด้านความยั่งยืน ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด คือ ด้านสภาวะแวดล้อม 

          4. ผลการดำเนินงานโครงการครอบครัวพอเพียงสู่สถานศึกษาและชุมชนโรงเรียนราชสีมาวิทยาลัย สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมาจากการสัมภาษณ์ พบว่า ภาพรวมของโครงการมีความเหมาะสมเพราะเป็นโครงการที่ปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมให้แก่นักเรียนโดยเฉพาะเรื่องจิตอาสา เมื่อแยกตามรายด้าน พบว่า

          ด้านบริบท วัตถุประสงค์ของโครงการมีความเหมาะสมในการนำไปปฏิบัติได้จริง มีความสอดคล้องกับนโยบายของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครราชสีมาและสอดคล้องกับความต้องการของผู้ปกครอง สังคมและชุมชน

          ด้านปัจจัย บุคลากรผู้รับผิดชอบโครงการมีความรู้ความสามารถและมีประสบการณ์ในการดำเนินงาน แต่งบประมาณและสื่อ วัสดุ อุปกรณ์มีจำนวนน้อย ไม่เพียงพอ

          ด้านกระบวนการ การบริหารจัดการโครงการมีความเหมาะสม การจัดการเรียนการสอนจัดเนื้อหาอยู่ในแผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมทั้งระดับมัธยมศึกษาตอนต้นและตอนปลาย และมีการนิเทศติดตามประเมินผลโครงการ

          ด้านผลผลิต องค์ประกอบย่อยด้านผลกระทบ ผลงานที่เกิดขึ้น มีประโยชน์โดยตรงกับ ผู้เรียนและผู้ปกครอง ทำให้เกิดการเรียนรู้และการปรับตัว ตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง องค์ประกอบย่อยด้านประสิทธิผล โครงการมีประสิทธิภาพ มีความเหมาะสมกับผู้เรียน และการนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน การดำเนินงานโครงการมีความประหยัด ใช้วัสดุอุปกรณ์อย่างคุ้มค่า องค์ประกอบย่อยด้านความยั่งยืน  นักเรียนสามารถ นำความรูที่ไดจากการเรียนการสอน การร่วมกิจกรรม โครงการไปประยุกต์ใช้ได้ทั้ง ในการทำงานการเรียนและชีวิตประจำวัน ฐานการเรียนรู้ครอบครัวพอเพียงมีพัฒนาการที่ดีขึ้น และองค์ประกอบย่อยด้านการถ่ายโยงความรู้ นักเรียนสามารถถ่ายทอดความรู้หรือขยายองค์ความรู้จากการเรียนการสอนการร่วมกิจกรรมโครงการ ไปสู่เพื่อน ครอบครัวของนักเรียนและชุมชนได้อย่างเหมาะสม สถานศึกษาเป็นแหล่งเรียนรู้ต้นแบบครอบครัวพอเพียงสู่สถานศึกษาและชุมชน สามารถถ่ายทอดความรู้ แนวคิดให้กับหน่วยงานต่าง ๆ ที่มาศึกษาดูงานได้อย่างเหมาะสม

คำสำคัญ : การประเมินโครงการ, เศรษฐกิจพอเพียง, โครงการครอบครัวพอเพียงสู่สถานศึกษาและชุมชน