ชื่อเรื่อง การจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน ด้วยกิจกรรม Active leaning การวางโครงเรื่องการเขียนเรียงความ ของดีบ้านฉัน
ผู้วิจัย นางสาวฑิฆัมพร ศักย์ฏุญภรณ์
ปีการศึกษา 2567
วันที่เผยแพร่ 3 กันยายน 2567
บทคัดย่อ
จัดการเรียนการสอนในรายวิชาภาษาไทยพื้นฐาน
ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ซึ่งในการจัดการเรียนการสอนในรายวิชานี้
มีทักษะที่สำคัญประกอบด้วย การอ่าน การเขียน การฟัง การดูและการพูด
ซึ่งทักษะการเขียนเป็นทักษะหนึ่งที่สำคัญ
เพราะถือเป็นทักษะที่มีบทบาทในการดำเนินชีวิต
เป็นทักษะที่ช่วยพัฒนาผู้เรียนให้บรรลุตามเป้าหมายการศึกษา
เพราะในการศึกษาทุกวิชาต้องอาศัยการเขียนเป็นพื้นฐาน
แต่จะเขียนให้ประสบความสำเร็จได้นั้น
จะต้องอาศัยปัจจัยและองค์ประกอบอื่นๆหนึ่งในนั้นคือ การจัดลำดับความคิด
การเลือกประเด็นที่จะเขียน การเรียบเรียงถ้อยคำสำนวน ซึ่งต้องเรียนรู้
ฝึกฝนอย่างถูกวิธีและสม่ำเสมอ เพื่อให้เกิดความชำนาญ
และสามารถพัฒนาทักษะการเขียนได้เต็มศักยภาพ แต่ด้วยสภาวะการปัจจุบัน
เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในการดำเนินชีวิตมากขึ้น การสื่อสารมีความสะดวกรวดเร็ว
มีแหล่งเรียนรู้มากมายให้เลือกศึกษาค้นคว้า
เพราะตอบสนองความต้องการของผู้เรียนได้อย่างหลายกหลาย
ทำให้ผู้เรียนไม่ค่อยให้ความสำคัญในการพัฒนาทักษะการเขียน
รวมถึงไม่ค่อยฝึกฝนทักษะการเขียน
บางส่วนก็มีการคัดลอกผลงานหรืองานเขียนของผู้อื่นมาเป็นของตนเอง
รวมถึงการมีใช้ศัพท์แสลงที่ปรากฏในโลกออนไลน์แทรกในงานเขียนเชิงวิชาการ
ทำให้ไม่สามารถเขียนสื่อความได้ รวมถึงไม่สามารถผลิตงานเขียนที่มีคุณภาพได้
ในการจัดการเรียนการสอนรายวิชาภาษาไทย ในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 นี้
จะเป็นการเรียนในเรื่องของ การเขียนเรียงความ
ซึ่งการเขียนเรียงความก็เป็นการเขียนที่ผู้เรียนมีประสบการณ์เขียนมาบ้างในระดับชั้นประถมศึกษา
แต่จากการเขียนที่นักเรียนได้ส่งงานเขียนและจากการสอบถามวิธีการลงมือเขียนพบว่า
นักเรียนยังขาดทักษะการเขียน โดยเฉพาะขั้นตอนการวางโครงเรื่อง การจัดลำดับความคิด
รวมทั้งการเลือกประเด็นที่จะเขียนในงานเขียนของตนเอง จึงเป็นที่มาให้ข้าพเจ้าริเริ่มที่จะฝึกฝนทักษะของผู้เรียน
โดยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน
ซึ่งเป็นการฝึกให้ผู้เรียนวิเคราะห์ ตั้งคำถามจากโจทย์ปัญหาที่กำหนด ผ่านกระบวนการคิดและสะท้อนกลับ
เน้นปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้เรียนภายในกลุ่ม เน้นกิจกรรม Active
leaning และการเรียนรู้ร่วมกัน
นำไปสู่การค้นคว้าหาคำตอบหรือสร้างองค์ความรู้ใหม่บนพื้นฐานความรู้เดิมที่ผู้เรียนมีมาก่อน
โดยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในคาบนี้ จึงเป็นการใช้แผนการจัดการเรียนรู้เรื่อง
การวางโครงเรื่องการเขียนเรียงความ ซึ่งครูผู้สอนได้กำหนดหัวเรื่องหรือชื่อเรื่องเรียงความ
จำนวน 5 เรื่องให้กับนักเรียน ได้แก่ ผ้าทอ
หาดเสี้ยว ข้าวเปิบของดีบ้านฉัน
อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ประเพณีเผาเทียนเล่นไฟ
และสถานที่ท่องเที่ยวในจังหวัดสุโขทัย โดยแต่ละเรื่องจะมีการกำหนด
ประเด็นความคิดให้นักเรียนได้ทำกิจกรรมกลุ่ม โดยการช่วยกันวิเคราะห์ประเด็นที่กำหนดและจัดเรียงลำดับความคิดให้สัมพันธ์กัน
โดยแต่ละกลุ่มจะเปลี่ยนฐานตามเวลาที่กำหนด
ซึ่งในระหว่างทำกิจกรรมผู้เรียนจะสามารถเข้าถึงเนื้อหาได้
เพราะเป็นเรื่องไม่ไกลตัว สามารถเชื่อมโยงประสบการณ์เดิมและประสบการณ์ใหม่
สามารถสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเองและสามารถอธิบายผลจากการทำกิจกรรมได้
รวมทั้งมีการปรับปรุงการเรียนรู้จากข้อมูลที่ครูผู้สอนสะท้อนกลับ
อันจะนำไปสู่การประยุกต์องค์ความรู้
เพื่อใช้ในการเขียนโครงเรื่องการเขียนเรียงความเรื่องอื่นๆต่อไป
ซึ่งในการใช้แผนการจัดการเรียนรู้ในครั้งนี้นั้น
ก็มีการร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในกระบวนการ PLC ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
โรงเรียนเมืองเชลียง เพื่อร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องของเนื้อหา
จุดประสงค์การเรียนรู้ที่เป็นเป้าหมายในการพัฒนา ทั้งด้านเนื้อหา
ด้านกิจกรรมการเรียนรู้ ด้านสื่อและนวัตกรรมการเรียนรู้
รวมทั้งเครื่องมือการวัดและประเมินผล
พร้อมทั้งรับข้อเสนอแนะจากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้
นำมาปรับปรุงแก้ไขและพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู้ ให้เกิดความสมบูรณ์มากขึ้น
ก่อนจะนำไปใช้ในการจัดการเรียนการสอนจริง
เพื่อให้สามารถพัฒนาผู้เรียนได้อย่างเต็มศักยภาพ