Vichakan.net - เผยแพร่ผลงานวิชาการ

ชื่อเรื่อง นวัตกรรม/ผลงานการปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ(Best Practice)โครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข

ผู้วิจัย เอื้อมพร พรมสุคนธ์

ปีการศึกษา 2568

วันที่เผยแพร่ 5 กุมภาพันธ์ 2568

บทคัดย่อ

นวัตกรรมหรือผลการปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ (Best Practice)

โครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข

โรงเรียนปากจาบวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 3

ชื่อผลงาน                 รู้เท่าทัน มีภูมิคุ้มกันดี สู่วิถีสถานศึกษาสีขาว โดยใช้รูปแบบ  PAKJAB MODEL

ชื่อผู้เสนอผลงาน          โรงเรียนปากจาบวิทยา

ผู้บริหาร                    นางปราณีต  ลีหัวสระ

ผู้รับผิดชอบ               นางสาวเอื้อมพร  พรมสุคนธ์ ตำแหน่ง ครู  โรงเรียนปากจาบวิทยา

                              สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต ๓

                              สำนักคณะกรรมการการศึกษาขึ้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

 

๑. ความสำคัญของผลงานหรือนวัตกรรมที่นำเสนอ

          อันตรายที่มากับยาเสพติดนั้นได้ก่อปัญหาลุกลามไปทั่วทุกพื้นที่ของประเทศไทย โดยเฉพาะการขยายตัวเข้าไปก่อปัญหาให้แก่นักเรียน นักศึกษาในรั้วสถานศึกษามีแนวโน้มเพิ่มมาขึ้นเป็นลำดับ ทำให้ศูนย์ปฏิบัติการต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด กระทรวงศึกษาธิการ ได้มีการจัดการประชุมเชิงปฏิบัติการป้องกันและแก้ไขปัญหาพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ของกลุ่มนักเรียน นักศึกษา ที่พบเจอภายในสถานศึกษา มีปัญหาของพฤติกรรมที่จัดอยู่ในอันดับต้น ๆ ได้แก่ ปัญหาชู้สาว ปัญหาการสูบบุหรี่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ปัญหาการหนีเรียนการทะเลาะวิวาท ปัญหาการติดเกม ปัญหาสื่อโซเชียล ลามกอนาจาร ปัญหาติดการพนัน ปัญหาฟุ่มเฟือย จากปัญหาที่เกิดในสถานศึกษานำไปสู่ปัญหาระดับชาติที่ทุกภาคส่วนต้องเข้ามาช่วยกันป้องกันและแก้ไขปัญหา คือ ปัญหายาเสพติด ปัญหาชู้สาวการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร และอีกมากมายหลากหลายปัญหาที่อาจเป็นปัจจัยเสี่ยงที่เราจะต้องเฝ้าระวังทั้งภายในสถานศึกษาและนอกสถานศึกษา    

จากสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างมากในปัจจุบัน การสื่อสารเทคโนโลยีต่าง ๆ ส่งผลกระทบต่อประชาชนทั้งในเชิงบวกและเชิงลบ ซึ่งปรากฏปัญหาให้เห็นมากมาย ทั้งทางด้านเศรษฐกิจด้านสังคมและด้านอื่น ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญหาการแพร่ระบาดของยาเสพติด อันนำมาซึ่งปัญหาครอบครัวที่เกิดความทุกข์ ความวิตกกังวล ความเครียด มีการปรับตัวที่ไม่เหมาะสมหรืออื่น ๆ ความสำเร็จที่เกิดขึ้นจากการพัฒนานักเรียนให้เป็นคนดี มีคุณธรรม มีสุขภาพที่ดีตามความคาดหวังนั้น ต้องอาศัยความร่วมมือจากผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย โดยเฉพาะบุคลากรทางการศึกษาทุกคนในสถานศึกษา ซึ่งเป็นหลักสำคัญในการดำเนินการพัฒนาคุณภาพชีวิตของนักเรียนให้เติบโตงดงามและเป็นบุคคลที่มีคุณค่าของสังคม

          ความสำคัญในสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ในการดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในสถานศึกษา ได้จัดทำขึ้นภายใต้กรอบและแนวทางที่หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ ได้วางไว้โดยกำหนดการเรียนรู้เรื่องยาเสพติดตั้งแต่ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 จนถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ และในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ การดำเนินงานกิจกรรมการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในสถานศึกษาผู้สอนมีกิจกรรมหลากหลายกิจกรรมในการดำเนินงาน เพื่อให้สอดคล้องกับระดับชั้นของผู้เรียน และรวมไปถึงให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการเลือกการจัดกิจกรรมบางกิจกรรมตามความสนใจของตนเอง เช่น การจัดกิจกรรมประชาธิปไตยในโรงเรียน การจัดตั้งกิจกรรมชมรมเสมารักษ์ กิจกรรมกีฬาภายในสถานศึกษาและกีฬาเครือข่าย กิจกรรมแข่งขันทางวิชาการ กิจกรรมลูกเสือต้านภัยยาเสพติด เป็นต้น

ในการจะพัฒนาคุณภาพของนักเรียน ให้เป็นบุคคลที่มีคุณภาพ ในทุก ๆ ด้าน ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคม อารมณ์และสติปัญญา ความสามารถที่มีคุณภาพตามสังคมต้องการ มีคุณธรรม จริยธรรม มีวิถีชีวิตที่เป็นสุขร่วมกับสังคมได้อย่างสันติ โรงเรียนปากจาบวิทยา จำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากผู้เกี่ยวข้องทุกภาคส่วน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง บุคลากร ครูทุกคนในสถานศึกษา เป็นศูนย์กลางที่สำคัญ และกลุ่มเพื่อนนักเรียนก็เป็นพลังสำคัญส่วนหนึ่งที่จะร่วมกันในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด พฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์และอุบัติภัยต่าง ๆ โดยจัดให้มีโครงการห้องเรียนสีขาว โดยนักเรียนแกนนำเป็นผู้ถ่ายทอดวิชาความรู้ สอดส่องดูแลพฤติกรรมเพื่อนร่วมชั้น คอยตักเตือน กระตุ้นเพื่อนนักเรียนด้วยกัน เพื่อร่วมกันเป็นเกราะป้องกันยาเสพติด โดยถือเป็นภารกิจหนึ่งของกระบวนการในการดูแลช่วยเหลือในการดำเนินการของสถานศึกษา

          โรงเรียนปากจาบวิทยา ในฐานะเป็นหน่วยงานทางการศึกษา ที่ดำเนินการพัฒนานักเรียนให้เป็นบุคคลที่มีคุณภาพทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ สติปัญญา ความสามารถ มีคุณธรรมจริยธรรม มีวิถีชีวิตที่เป็นสุขตามที่สังคมคาดหวัง ได้เห็นความสำคัญและความจำเป็นในการป้องกันความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นจากปัจจัยความเสี่ยงรอบสถานศึกษา ที่นำไปสู่พฤติกรรมอันไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติด ร้านเกม โดยโรงเรียนได้จัดให้มีความร่วมมือทุกภาคส่วนทั้งผู้บริหาร ครูและบุคลากร นักเรียน ชุมชนและหน่วยงานอื่นโดยผ่านกระบวนการจัดโครงการและกิจกรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งโครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติด และได้เล็งเห็นความสำคัญในการส่งเสริมพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณภาพทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ สติปัญญา ความสามารถ มีคุณธรรมจริยธรรม มีวิถีชีวิตที่เป็นสุขโดยผ่านกิจกรรมต่าง ๆ ในโรงเรียน ภายใต้โครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข โดยคิดรูปแบบวิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice) เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนได้เรียนรู้และมีคุณธรรมผ่านกระบวนการ “รู้เท่าทัน มีภูมิคุ้มกันดี สู่วิถีสถานศึกษาสีขาว โดยใช้รูปแบบ  PAKJAB MODEL” เพื่อปลูกฝัง ป้องกัน และสร้างภูมิคุ้มกันที่ดีให้กับนักเรียน ด้วยการเรียนรู้จากการลงมือกระทำจากการปฏิบัติจริงของนักเรียน โดยมีครูเป็นผู้ให้การแนะนำ ฝึกฝน อบรม เป็นการสร้างนิสัยให้นักเรียนมีนิสัยใฝ่รู้ ใฝ่ทำดี และใฝ่รักษาสุขภาพ เมื่อนักเรียนมีคุณธรรมหรือคุณลักษณะที่ดีย่อมไม่นำความรู้ไปใช้ในทางมิชอบ ไม่สร้างความเดือดร้อน เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น และอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขพร้อมรับต่อการเปลี่ยนแปลงของสังคม