ผู้วิจัย โรงเรียนปทุมคงคา นางสุพัฒตรา ไชยเมือง และ นายอุปกิต ทรวงทองหลาง

ปีการศึกษา 2568

วันที่เผยแพร่ 8 กุมภาพันธ์ 2568

บทคัดย่อ

ผลการปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ (Best Practice)

โครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข

ชื่อผลงาน คนดีวิถีพุทธ ปลอดยาเสพติดและอบายมุข ด้วยค่านิยม PATUM MODEL

ชื่อผู้เสนอผลงาน โรงเรียนปทุมคงคา แขวงพระโขนง เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต ๒ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

ผู้บริหาร นางสุพัฒตรา  ไชยเมือง ผู้อำนวยการโรงเรียนปทุมคงคา

๑.  ความเป็นมาและความสำคัญของผลงานหรือนวัตกรรมที่นำเสนอ

ปัญหายาเสพติดนับวันจะเพิ่มความรุนแรงมากขึ้น ปัญหานี้ก่อให้เกิดความเสียหายต่าง ๆ ทั้งผู้เสพ ครอบครัว สังคม ประเทศชาติและโลก โดยส่วนรวมมากมายมหาศาล และมีแนวโน้มว่าจะขยายตัวต่อเนื่องตาม สภาพความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจและสังคม แล้วยังพบอีกว่า ด้านกลุ่มผู้เสพมีการแพร่ระบาดขยายฐานจากกลุ่ม ผู้ใช้แรงงาน ผู้ขับรถยนต์และเกษตรกร ไปสู่กลุ่มผู้ว่างงานและกลุ่มนักเรียนนักศึกษา ซึ่งมีแนวโน้มสูงขึ้น ทำให้ประเทศต้องสูญเสียพลเมืองและเยาวชนไปเป็นจำนวนมาก เพราะยาเสพติดทำลายทั้งสุขภาพและอนาคต ตลอดจนถึงขั้นการสูญเสียชีวิตของตนอย่างน่าเสียดาย อนึ่งปัญหายาเสพติดเป็นปัญหาที่บั่นทอนเสถียรภาพของประเทศ ทั้งทางด้านเศรษฐกิจและความมั่นคงของชาติ อันเป็นผลให้ประเทศต้องสูญเสียปัจจัยการผลิตในส่วนที่เป็นกำลัง ทางด้านบุคคลและกำลังทรัพย์เป็นจำนวนมาก รวมทั้งก่อให้เกิดอาชญากรรม ตลอดจนทำลายวัฒนธรรมอันดีงาม ของสังคมและประเทศชาติ

จากสถานการณ์ในปัจจุบันพบว่ามีการแพร่ระบาดของยาเสพติดอย่างกว้างขวางและรุนแรงมากขึ้น ก่อให้เกิดความสูญเสียกับประเทศชาติหลายด้านด้วยกันทั้งด้านกำลังคน ด้านเศรษฐกิจ ด้านสังคมและด้านการเมือง การปกครอง รัฐบาลได้ตระหนักถึงสภาพปัญหาที่เกิดขึ้นจึงได้มี การกำหนดนโยบายเร่งด่วนเพื่อจะลดการระบาด และแก้ไขปัญหายาเสพติด โดยใช้กลยุทธ์ให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการร่วมกันแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับการแพร่ ระบาดยาเสพติดภายในประเทศ รวมทั้งใช้มาตรการทางกฎหมายอย่างเฉียบขาดกับผู้ที่กระทำผิด ในการค้ายาเสพ ติดและผู้เสพยาเสพติด เป็นต้น และจากการประเมินสถานการณ์การแพร่ระบาดของยาเสพติด พบว่า ยาเสพติดที่มีการแพร่ระบาดอย่างมาก ในประเทศไทยได้แก่ เฮโรอีน และยาบ้า (แอม                เฟตามีน) พื้นที่ที่มีปัญหาเฮโรอีนรุนแรง ได้แก่ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคใต้ ส่วนการแพร่ระบาดของยาบ้ามีมากในภาคกลาง โดยเฉพาะในกลุ่ม นักเรียน นักศึกษาและจากการรวบรวมสถิติของสำนักงาน ป.ป.ส. พบว่า มีนักเรียนนักศึกษา สมัครใจเข้ารับการบำบัดรักษา จำนวนเพิ่มขึ้นทุกปี จากสถิติข้อมูลผู้เข้ารับ
การบำบัดรักษาพบว่า การแพร่ระบาดของยาเสพติดในกลุ่ม นักศึกษามีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องและ                คาดว่าจะมีแนวโน้มทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น จะเห็นได้ว่าปัญหายาเสพ ติดเป็นปัญหาที่อาจมีการส่งผลมาถึงโรงเรียนหรือชุมชนของเราได้

โรงเรียนปทุมคงคา เป็นสถาบันการศึกษาที่มีชื่อเสียงดีเด่นทางวิชาการมาแต่อดีต ในตอนต้นรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โรงเรียนได้รับการจัดอยู่ในกลุ่มโรงเรียนชั้นดี นักเรียนโรงเรียนปทุมคงคาสามารถสอบชิงทุนเล่าเรียนหลวง (King’s scholarship) ไปศึกษาต่อต่างประเทศได้หลายคนปัจจุบันนี้นักเรียนโรงเรียนปทุมคงคาสอบเข้าเรียนได้ในคณะต่าง ๆ ที่มุ่งหวังทั้งในสถาบันของรัฐ และเอกชนเป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ยังได้รับรางวัลต่าง ๆ ในการประกวดทุกปีทางด้านกีฬา โรงเรียนมีชื่อเสียงมาตั้งแต่ พ.ศ. 2473 โดยชนะเลิศฟุตบอล บาสเกตบอล และมวยหลายรุ่น ในปัจจุบันยังคงรักษาชื่อเสียงในทางกีฬาไว้ได้อย่างดีตลอดมา ดังจะเห็นว่านักกีฬาทีมชาติหลายรุ่นเป็น นักกีฬาที่จบจากโรงเรียนปทุมคงคา โรงเรียนได้รับรางวัลมากมายจากการเข้าร่วมแข่งขันในแต่ละปี โรงเรียนปทุมคงคา เป็นโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดใหญ่                มีนักเรียนจำนวน ๑,๑๖๘ คน ครูและบุคลากรขาราชการ จำนวน ๖๙ คน ครูอัตราจาง จำนวน  ๗  คน ครูธุรการ จำนวน  ๔  คน ลูกจางประจำ จำนวน  ๓  คน ลูกจ้างชั่วคราว จำนวน ๑๒  คน จัดการเรียนการสอนในระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ม.๑-๓ และระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ม.๔-๖ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา กรุงเทพมหานคร เขต 2 สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ เป็นโรงเรียนชายล้วน ตั้งอยู่เลขที่ 920 ถนนสุขุมวิท แขวงพระโขนง เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร รหัสไปรษณีย์ 10110

โรงเรียนปทุมคงคา อยู่ในพื้นที่เขตคลองเตย เขตคลองเตย ยังแชมป์คดียาเสพติด อ้างอิงจากข้อมูล สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด หรือ ป.ป.ส. ปัจจุบันผู้เกี่ยวข้องกับยาเสพติดที่ถูกจับกุม 48% มีทะเบียนบ้านในเขตคลองเตย จำหน่ายยาเสพติดให้กับลูกค้าที่มาจากเขตติดกันอย่างเขตวัฒนา คลองตัน ยานนาวา และสาทร ในปี 2567 จับกุมได้ 113 คน แม้ปัญหายาเสพติดลดลงแต่ยังพบการลักลอบนัดหมายส่งยาเสพติดตามแนวถนนดำรงลัทธพิพัฒน์ ถนนอาจณรงค์ ชุมชนคลองเตยแฟลต 1-10 การท่าเรือ และซอยชุมชนหมู่บ้านพัฒนา 70 ไร่ 2 (ซอยดวงประทีป) รวมทั้งการหลบไปซื้อขายกันตามแฟลตหรือเคหะชุมชน ซึ่งมีการจำหน่ายยาเสพติดกลุ่ม Club Drug เช่น ยาเค ยาอี และไฟว์ไฟว์ พ.ญ.อลิศรา ทัตตากร ผอ.ศูนย์บริการสาธารณสุข 41 ได้กล่าวถึงยาเสพติดที่แพร่ระบาดในพื้นที่ว่าส่วนใหญ่เป็นไอซ์ ยาบ้า และคีตามีน ใช้กันในกลุ่มแรงงานรับจ้างที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป รองลงมาเป็นกลุ่มอายุ 30-34 ปี

ปฏิบัติการในพื้นที่เฝ้าระวังสูงสุดจำนวน 6 ชุมชน ประกอบด้วย ชุมชนคลองเตยล็อค 1-2-3  ชุมชนล็อค 4-5-6  ชุมชนพัฒนาใหม่ ชุมชนวัดคลองเตยใน 2 ชุมชนพัฒนา 70 ไร่ และชุมชนริมคลองสามัคคี ซึ่งกดดันปราบปรามจนผู้ค้าและเด็กเดินยาหลายคนหลบหนีออกนอกพื้นที่ ส่วนชุมชนเฝ้าระวังทั่วไปอีก 20 ชุมชน ได้ประสานให้มีการป้องปรามผู้ถูกสั่งคุมประพฤติที่เพิ่งได้รับการปล่อยตัวให้กลับคืนชุมชนประมาณ 50 คน โดยส่งเสริมคุณภาพชีวิตและอาชีพ เพื่อไม่ให้กลับไปเกี่ยวข้องยาเสพติดอีก และชุมชนในเขตพื้นที่บริการได้ตระหนัก เห็น ความสำคัญ และคำนึงถึงปัญหาดังกล่าวจึงหาแนวทางและวิธีการในการป้องกันและแก้ปัญหาร่วมกับหน่วยงานราชการอื่นหรือชุมชน โดยการเฝ้าระวัง การรณรงค์ต่อต้าน รวมทั้งการแก้ปัญหาการแพร่ระบาดของยาเสพติดและ อบายมุขในพื้นที่ ด้าน นางเบญญา อินทรวงศ์โชติ ผอ.ศป.ปส.เขตคลองเตย กล่าวถึงกิจกรรมรณรงค์ คลองเตย ปลอดภัยจากยาเสพติด โดยสร้างการรับรู้แก่กลุ่มเป้าหมาย 3 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 เป็นกลุ่มเปราะบางและผู้เสพ ซึ่งเน้นให้บริการตรวจสุขภาพ และบำบัดรักษายาเสพติด กลุ่มที่ 2 เป็นแรงงานผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์รับจ้าง ให้เข้าร่วมกิจกรรมวินสีขาวปลอดยาเสพติด กลุ่มที่ 3 เป็นเด็กและเยาวชน จะมีพิธีเปิดบ้านหนังสือกองทุนแม่ของแผ่นดินและจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน ซึ่ง ปปส.กทม.สนับสนุนงบประมาณ เพื่อให้เด็กและเยาวชนใช้เป็นแหล่งเรียนรู้และทำกิจกรรมสร้างสรรค์

 โรงเรียนปทุมคงคาจึงได้ดำเนินการตามโครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๗ ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายกระทรวงศึกษาธิการ ได้บูรณาการจัดทำแผนปฏิบัติการร่วมกันทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง จัดทำโครงการห้องเรียนสีขาวในสถานศึกษาทุกแห่งทั่วประเทศโดยมีเป้าหมายเพื่อให้ครู อาจารย์ที่ปรึกษา และเพื่อนนักเรียน นิสิต นักศึกษา ที่เป็นแกนนำเป็นผู้ให้ความรู้ ความเข้าใจใน   การให้คำปรึกษา ตักเตือนเพื่อน กระตุ้นเพื่อน ปลูกฝังค่านิยมที่ถูกต้อง ดูแลช่วยเหลือซึ่งกันและกันโดยมีคู่มือแนวทางการดำเนินงานโครงการห้องเรียนสีขาวศูนย์ปฏิบัติการต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดกระทรวงศึกษาธิการ จะช่วยให้ผู้ที่เกี่ยวข้องได้ดำเนินงานบรรลุตามวัตถุประสงค์ของโครงการห้องเรียนสีขาว เพื่อให้เยาวชนของประเทศไทยเป็นเยาวชนที่มีความรู้ ควบคู่ด้วยคุณธรรม ไม่ฝักใฝ่อบายมุข และสร้างปัญหาให้กับสังคม สามารถดำรงตนอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขเป็นพลเมืองที่มีคุณภาพพัฒนาประเทศไทยให้เจริญรุ่งเรือง

โดยโรงเรียนปทุมคงคาได้ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปีการศึกษา ๒๕๖๖ ต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน เพื่อให้นักเรียน ที่มีปัญหาต้องการความช่วยเหลือได้รับคำปรึกษา แนะนำที่ถูกต้องเหมาะสม จากผู้ที่เป็นแกนนำ และครูที่ปรึกษา ให้มีนักเรียนแกนนำในห้องเรียนดูแลช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ตักเตือน แนะนำเพื่อนใน   การป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด โรคเอดส์ อบายมุขที่เป็นสิ่งมัวเมาทั้งหลายและปัญหาอุบัติภัย เพื่อให้ผู้บริหารสถานศึกษาและบุคลากรที่เกี่ยวข้องมีความรู้ ความเข้าใจ ตระหนักถึงพิษภัยยาเสพติด ปัญหาโรคเอดส์ และอบายมุข มีนโยบายไปสู่การปฏิบัติที่เป็นรูปธรรม ส่งเสริมและสนับสนุนให้มีนักเรียนแกนนำประจำห้อง และครูอาจารย์ที่ปรึกษา บริหารจัดการ การอบรม การสนับสนุนกิจกรรม และติดตามประเมินผล ครูที่ปรึกษาให้ความสำคัญกับโครงการห้องเรียนสีขาวมีการประกาศเจตนารมณ์ร่วมกันในการเสริมสร้างคุณธรรมนำความรู้และทำความดีโดยมีความร่วมมือของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง คือ คณะกรรมการสถานศึกษา ผู้บริหารสถานศึกษา ครู นักเรียน ผู้ปกครอง และชุมชน โดยยกระดับความเข้มข้นของการดำเนินงานเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ของโครงการนำไปสู่เป้าหมายสูงสุดคือการยกระดับเป็น สถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข ผลงานดีเด่นระดับทอง ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๗ ที่ผู้เรียนและบุคลากรในโรงเรียนปทุมคงคา ทุกคนปลอดจากปัญหายาเสพติด ร้อยละ ๑๐๐ ภายในปีการศึกษา ๒๕๖๗ โดยนวัตกรรมหรือผลการปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ (Best Practice) ที่โรงเรียนปทุมคงคา  ได้ดำเนินการคือนวัตกรรม “คนดีวิถีพุทธ ปลอดยาเสพติดและอบายมุข” ด้วยค่านิยม PATUM MODEL

 ๒.  วัตถุประสงค์และเป้าหมายของการดำเนินงาน

      2.1  วัตถุประสงค์

              1.  เพื่อใช้กิจกรรมบูรณาการคนดีวิถีพุทธในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดและอบายมุข

              2.  เพื่อให้นักเรียนมีทักษะชีวิต รู้เท่าทัน โทษและพิษภัย สามารถป้องกันยาเสพติดและอบายมุข

              3.  เพื่อให้ครูผู้สอนจัดกิจกรรมบูรณาการ การเรียนการสอนป้องกันยาเสพติดในทุกระดับชั้น

              ๔.  เพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการสนับสนุนและส่งเสริมกระบวนการดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด และอบายมุขของโรงเรียนปทุมคงคา ให้เข้มแข็ง ต่อเนื่องและยั่งยืน

      2.2  เป้าหมายของการดำเนินงาน

             เชิงปริมาณ

              1.  นักเรียนโรงเรียนปทุมคงคา ร้อยละ 100 ไม่ยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติดและ อบายมุข

              ๒.  นักเรียนโรงเรียนปทุมคงคา ร้อยละ 100 เข้าร่วมกิจกรรมบูรณาการคนดีวิถีพุทธต่อต้านยาเสพติดและอบายมุข

             เชิงคุณภาพ

              นักเรียนโรงเรียนปทุมคงคา มีความตระหนักและรู้ถึงพิษภัยของยาเสพติด และอบายมุข มีทักษะชีวิต เป็นคนดี มีคุณธรรม จริยธรรมมีจิตอาสาในการร่วมรณรงค์ป้องกันและแก้ไขปัญหายา เสพติดและอบายมุขในโรงเรียนและชุมชน

-->