ผู้วิจัย นายรุ่งโรจน์ คุณนาม

ปีการศึกษา 2567

วันที่เผยแพร่ 14 กุมภาพันธ์ 2568

บทคัดย่อ

ยุทธศาสตร์ชาติด้านความมั่นคง มีเป้าหมายการพัฒนาที่สำคัญ คือ ประเทศชาติมั่นคง ประชาชนมีความสุข เน้นการบริหารจัดการสภาวะแวดล้อมของประเทศให้มีความมั่นคง ปลอดภัย เอกราช อธิปไตย และมีความสงบเรียบร้อยในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับชาติ สังคม ชุมชน มุ่งเน้นการพัฒนาคน เครื่องมือ เทคโนโลยีและระบบฐานข้อมูลขนาดใหญ่ ให้มีความพร้อมสามารถรับมือกับภัยคุกคามและภัยพิบัติได้ทุกรูปแบบ และทุกระดับความรุนแรง ควบคู่ไปกับการป้องกันและแก้ไขปัญหาด้านความมั่นคงที่มีอยู่ในปัจจุบัน และที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต ใช้กลไกการแก้ไขปัญหาแบบบูรณาการทั้งกับส่วนราชการ ภาคเอกชน ประชาสังคม และองค์กรที่ไม่ใช่รัฐ รวมถึงประเทศเพื่อนบ้านและมิตรประเทศทั่วโลกบนพื้นฐานของหลักธรรมาภิบาล เพื่อเอื้ออำนวยประโยชน์ต่อการดำเนินการของยุทธศาสตร์ชาติด้านอื่น ๆ ให้สามารถขับเคลื่อนไปได้ตามทิศทาง และเป้าหมายที่กำหนด (สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, ๒๕๖๒: ๔) ๙) จากยุทธศาสตร์ดังกล่าว การจัดการศึกษาเพื่อความมั่นคงของสังคมและประเทศชาติ จึงมีวัตถุประสงค์หลักการในเสริมสร้างความมั่นคงในชีวิตของคนทุกช่วงวัย จากภัยคุกคามในรูปแบบใหม่ อาทิ อาชญากรรมและความรุนแรงในรูปแบบต่าง ๆ ยาเสพติด ภัยพิบัติจากธรรมชาติ ภัยจากโรคอุบัติใหม่ และภัยจากไซเบอร์ เป็นต้น

แผนการศึกษาแห่งชาติ (พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๗๔) จึงได้ตระหนักถึงการเปลี่ยนแปลงทางการศึกษาที่เกิดจากความก้าวหน้าทางวิทยาการและเทคโนโลยีของโลกยุคศตวรรษที่ ๒๑ เป็นพลวัตที่ก่อให้เกิดความท้าทายในด้านการเปลี่ยนแปลงของบริบทเศรษฐกิจและสังคมโลก อันเนื่องจากการปฏิวัติดิจิทัล (Digital Revolution) ประเทศเข้าสู่สังคมผู้สูงวัยอย่างสมบูรณ์ในอนาคตอันใกล้ การติดกับดักประเทศที่มีรายได้ปานกลาง ทัศนคติ ความเชื่อ ค่านิยม วัฒนธรรม และพฤติกรรมของประชากรที่ปรับเปลี่ยนไปตามกระแสโลกาภิวัตน์ เป็นผลให้เกิดการเร่งแก้ไขปัญหา ทั้งยังเกิดภัยคุกคามต่อความมั่นคงรูปแบบใหม่ที่ส่งผลกระทบต่อประชาชนและประเทศชาติ มีความซับซ้อนและรุนแรงมากขึ้น ซึ่งภัยแต่ละด้านล้วนมีความสำคัญต่อการพัฒนาประเทศ กอปรกับนโยบาย Quick Win ๗ วาระเร่งด่วน ข้อที่ ๑ ความปลอดภัยของผู้เรียน กระทรวงศึกษาธิการมองเห็นภัยที่เกิดแก่นักเรียน ครู และบุคลากรทางการศึกษา ที่เกิดขึ้นซ้ำและส่งผลกระทบต่อสภาพร่างกายและจิตใจในหลายปีที่ผ่านมา เช่น ภัยจากการคุกคามทางเพศ ภัยจากการกลั่นแกล้งรังแก (Bully) รวมถึงภัยที่เกิดจากโรคอุบัติใหม่ ได้แก่ การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-๑๙) เป็นผลให้เป็นอุปสรรคต่อการเรียนรู้และสวัสดิภาพชีวิตของนักเรียน ครู และบุคลากรทางการศึกษา และนโยบายสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จึงมุ่งมั่นในการพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐานให้เป็น “การศึกษาขั้นพื้นฐานวิถีใหม่ วิถีคุณภาพ” มุ่งเน้นความปลอดภัยในสถานศึกษา ส่งเสริมโอกาสทางการศึกษาที่มีคุณภาพอย่างเท่าเทียม และบริหารจัดการศึกษาอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมุ่งเน้นพัฒนาระบบและกลไกลในการดูแลความปลอดภัยให้แก่ผู้เรียน ครู และบุคลากรทางการศึกษา และสถานศึกษา จากภัยพิบัติและภัยคุกคามทุกรูปแบบ รวมถึงการจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการมีสุขภาวะที่ดี สามารถปรับตัวต่อโรคอุบัติใหม่และอุบัติซ้ำ ส่งเสริมความปลอดภัยสร้างความมั่นใจให้สังคม เพื่อคุ้มครองความปลอดภัยแก่นักเรียน ครู และบุคลากรทางการศึกษาสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ เพื่อให้การป้องกัน ดูแล ช่วยเหลือหรือเยียวยา และแก้ไขปัญหา มีความเป็นเอกภาพ มีข้อมูลสารสนเทศที่เป็นระบบ สามารถแก้ไขปัญหาและบริหารจัดการความเสี่ยงได้อย่างยั่งยืน ด้วยการบริหารจัดการตามมาตรการ ๓ ป ได้แก่ ป้องกัน ปลูกฝัง และปราบปราบปราม ให้เกิดความปลอดภัยให้มากที่สุด และไม่ให้เกิดเหตุการณ์นั้นซ้ำอีก เพื่อสร้างความมั่นใจ และความเชื่อมั่นแก่นักเรียน ครู และบุคลากรทางการศึกษา เพื่อเป็นการสนองนโยบายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการในการดำเนินการเสริมสร้างความปลอดภัยให้เกิดขึ้นในสถานศึกษา โรงเรียนสนมวิทยาคาร ซึ่งเป็นสถานศึกษาขั้นพื้นฐานจึงมีแนวคิดในการดำเนินงานด้านความปลอดภัยในสถานศึกษา เพื่อให้สอดล้องกับนโยบาย โดยใช้นวัดกรรม "การดำเนินงานสถานศึกษาปลอดภัยโรงเรียนสนมวิทยาคาร โดยใช้ ส.น.ว. โมเดล “ตามกระบวนการของทฤษฎีระบบ (System Theory)” ซึ่งเป็นรูปแบบที่ได้สร้างขึ้นจากการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน เพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานของโรงเรียนให้เป็นสถานศึกษาที่ปลอดภัยทุกมิติ สอดคล้องกับความต้องการนักเรียน ครู และบุคลากรของโรงเรียน รวมทั้งชุมชน หรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต่าง ๆ

ส. คือ สร้างภาคีเครือข่ายความร่วมมือ โรงเรียนได้มีการสร้างภาคีเครือข่ายความร่วมมือทั้งบุคคลและหน่วยงาน ช่วยดูแลและประสานงานด้านความปลอดภัยให้กับทางโรงเรียน

น. คือ นักเรียน นักเรียน ตระหนักถึงความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของสถานศึกษาและสร้างมาตรการรักษาความปลอดภัยของสถานศึกษา เรียนรู้อย่างมีความสุข เป็นไปตามหลักสูตร มีทักษะชีวิตที่จะดูแลตนเองให้ปลอดภัย นักเรียน นักเรียนมีความรู้ ความเข้าใจ ในเรื่องคุกคามรูปแบบใหม่ทุกรูปแบบ

ว. คือ วิสัยทัศน์ โรงเรียนสนมวิทยาคาร ได้ขับเคลื่อนโยบายความปลอดภัยสู่สถานศึกษา โดยใช้นวัตกรรมการจัดการศึกษาเพื่อความปลอดภัยในสถานศึกษา ทำให้นักเรียน ครู และบุคลากรทางการศึกษา มีความปลอดภัย

จากการดำเนินงานสถานศึกษาปลอดภัย ทำให้เกิดผลลัพธ์ (Outcomes) คือ โรงเรียนสามารถป้องกันและแกใจปัญหาภัยต่าง ๆ ได้อย่างเป็นระบบขั้นตอน มีการจัตทำกิจกรรม/โครงการบรรจุไว้ในแผนปฏิบัติการประจำปี มีการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน และมีการประเมินผลเพื่อนำไปปรับปรุงพัฒนาให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อโรงเรียน และโรงเรียนได้รับความเชื่อมั่นเป็นสถานที่ที่ปลอดภัย นักเรียน ครูและบุคลากรทางการศึกษาได้รับความคุ้มครอง ดูแล ให้ปลอดภัย ทำให้โรงเรียนเป็นสถานที่น่าอยู่ น่าเรียน จนได้รับรางวัลต่าง ๆ มากมาย เช่น

๑. ได้รับรางวัลชนะเลิศ ระดับตีเยี่ยม การจัดการศึกษาสถานศึกษาปลดภัย นวัดกรรม/วิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practices) ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๖ จาก สหวิทยาเขต ๖ (ศรีนครเตา) สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์

๒. โรงเรียนสนมวิทยาคาร ได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับที่ ๒ ระดับดีเยี่ยม การจัดการศึกษาสถานศึกษาปลอดภัย นวัตกรรม/วิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practices) ประจำปีการศึกษา ๒๕๖๖ ระหว่างวันที่ ๑๕-๓๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๗ จากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์

๓. นายรุ่งโรจน์ คุณนาม ได้รับรางวัล ระดับ ดี ประเภท บทความโซนนิทรรศการ “สถานศึกษาปลอดภัย" ภายใต้โครงการ OBEC Fair Share and Learn : จากผลงานสู่การเรียนรู้ “เรียนดี มีความสุข” สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน วันที่ ๕ กันยายน ๒๕๖๗

๔. รางวัลชนะเลิศ ระดับดีเยี่ยม สถานศึกษาปลอดภัย ประจำ ๒๕๖๕ จากสำนักงานเขตพื้นพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์

๕. รางวัลรองชนะเลิศอันดับ ๒ การดำเนินงานระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน ประจำปี ๒๕๖๕ ๕ จากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์

๖. ได้รับรางวัลเหรียญทอง ระดับดีเยี่ยม โครงการ สพม.สุริมทร์ “โรงเรียนสวย น่าอยู่” ประจำปี ๒๕๖๕

๗. ได้รับรางวัลสถานศึกษาสีขาว ปลดยาเสพติดและอบายมุข ระดับทอง ประจำปี ๒๕๖๕ จากสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดสุรินทร์

ประโยชน์ที่จะได้รับ

๑.โรงเรียนได้ตอบสนองนโยบายสำนักงานคณะกรรมการการการศึกษาขึ้นพื้นฐาน ในการพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐานให้เป็น “การศึกษาขั้นพื้นฐานวิถีใหม่วิถีคุณภาพ” ที่มุ่งมั่นให้เกิดความปลอดภัยในสถานศึกษา เพื่อคุ้มครองดูแลความปลอดภัยแก่นักเรียน คณะครู และบุคลากรทางการศึกษาในสังกัด

๒. โรงเรียนเป็นสถานศึกษาที่ปลอดอดภัย สวยงาม น่าอยู่ น่าเรียน นักเรียน คละหรู และบุคลากรทางการศึกษาในโรงเรียนรู้สึกถึงความอบอุ่น ปลอดภัย เมื่ออยู่ในโรงเรียน

๓. นักเรียนมีวินัยทางจราจร ใช้รถใช้ถนนด้วยความระวัง ไม่มีอุบัติเหตุร้ายแรง

๔. นักเรียนรู้จักการแจ้งหตุและสมัครเป็นสมาชิก ระบบ MOE Safety Center

๕. ไม่คิดการแพระบาดของโรคติดเชื้อไวมีโคโวนา ๒๐๑๙ ภายในโรงเรียน เนื่องจากมีการคัดกรองโรค และป้องกันโรคเป็นอย่างดี

๖. นักเรือนรู้จักการปฐมพยาบามเบื้องต้น หรือการทำ CPR ช่วยเหลือผู้ป่วยให้ฟื้นคืนชีพอย่างถูกวิธี นักเรียนสามารถนำไปใช้ได้จริงเมื่อพบเห็นเหตุการณ์ ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง ไม่ว่าเหตุการณ์นั้นจะเกิดกับบุคคลในครอบครัว หรือบุคคลทั่วไป

๗. นักเรียนได้รับการดูแลคัดกรองภาวะจิตเวช ทำให้สามารถช่วยเหลือเยียวยานักเรียนที่มีภาวะเสี่ยงจิตเวชได้อย่างทันท่วงที

๘. นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจภัยที่เกิดจากโลกไซเบอร์ และสามารถใช้สื่อไซเบอร์ได้อย่างมีสติและปลอดภัย

๙. โรงเรียนเป็นสถานศึกษาปลอดยาเสพติดทุกชนิด