ผู้วิจัย นางสาวรุ่งนภา ธรรมะติ

ปีการศึกษา 2568

วันที่เผยแพร่ 7 สิงหาคม 2568

บทคัดย่อ

การดำเนินกิจกรรมการเรียนการสอนสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ในทุกระดับการศึกษาต้องมุ่งสร้าง ความสนใจ สร้างคุณลักษณะนิสัยให้ผู้เรียนเป็นผู้ที่มีความช่างสังเกต มีเหตุผล พัฒนาเจตคติและทักษะกระบวนการวิทยาศาสตร์เป็นสำคัญ เด็กควรได้รับการกระตุ้นส่งเสริมให้สนใจ และกระตือรือร้นที่จะเรียนรู้วิทยาศาสตร์ มีความสงสัย เกิดคำถามในสิ่งต่างๆที่เกี่ยวกับธรรมชาติรอบตัว มีความมุ่งมั่นและมีความสุขที่จะศึกษาค้นคว้า สืบเสาะแสวงหาความรู้เพื่อรวบรวมข้อมูล อย่างมีเหตุผล สามารถสื่อสารคำถาม คำตอบ ข้อมูลและสิ่งที่ค้นพบจากการเรียนรู้ให้ผู้อื่นเข้าใจได้ จึงต้องจัดสาระการเรียนรู้และกิจกรรมที่หลากหลาย เพื่อให้เด็กได้มีโอกาสสัมผัสและเรียนรู้ เด็กจะต้องมีพื้นฐาน องค์ความรู้ ทักษะการเรียนรู้ ทักษะการเทคโนโลยีสารสนเทศ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  สังคมแห่งการเรียนรู้ทั้งในปัจจุบันและอนาคต

กิจกรรมการเรียนการสอนแบบโครงงานเป็นกิจกรรมที่ใช้เทคนิควิธีการหลายๆ รูปแบบมาผสมผสานร่วมกันระหว่างกระบวนการกลุ่ม การใช้ทักษะการเขียน การพูด การคิด การแก้ปัญหา และการลงมือปฏิบัติจริง ทั้งนี้ มุ่งหวังให้เด็ก เรียนรู้เรื่องใดเรื่องหนึ่งจากความสนใจ อยากรู้ อยากเรียนของเด็กเอง โดยใช้กระบวนการและวิธีการทางวิทยาศาสตร์ เด็กจะเป็นผู้ลงมือปฏิบัติกิจกรรมต่างๆ เพื่อค้นหาคำตอบด้วยตนเอง เป็นการสอนที่มุ่งเน้นให้เด็กได้เรียนรู้จาประสบการณ์ตรงกับแหล่งความรู้เบื้องต้นโดยเด็กสามารถสรุปความรู้ได้ด้วยตนเอง ซึ่งความรู้ที่เด็กได้มาไม่จำเป็นต้องตรงกับตำรา แต่ผู้สอนจะต้องสนับสนุนให้เด็กศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติม โดยจัดแหล่งการเรียนรู้ให้ แล้วปรับปรุงความรู้ที่ได้ให้สมบูรณ์ ลักษณะสำคัญของโครงงานคือ เด็กได้เลือกเรื่องหรือประเด็นที่จะศึกษาด้วยตนเอง ซึ่งอาจจะเป็นรายบุคคลหรือกลุ่มก็ได้ เป็นผู้เลือกวิธีการศึกษาและแหล่งความรู้ ลงมือปฏิบัติด้วยตนเองทุกขั้นตอน มีการเชื่อมโยงหรือบูรณาการระหว่างความรู้  ทักษะ  ประสบการณ์เดิมกับสิ่งใหม่ มีโอกาสแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้อื่น โดยเฉพาะการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงงานวิทยาศาสตร์นั้น เป็นการนำความรู้และกระบวนการทางวิทยาศาสตร์มาใช้ในการแสวงหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ โดยเน้นเกี่ยวกับการแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ ฝึกทักษะการสังเกต การตั้งสมมุติฐาน การออกแบบ การทดลอง การกำหนดและควบคุมตัวแปร การนิยาม เชิงปฏิบัติการ การวิเคราะห์ข้อมูล การอภิปรายและสรุปผลการทดลอง ตลอดจนการใช้เครื่องมือพื้นฐานเพื่อนำความรู้ที่ได้ไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำรงชีวิต มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ มีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ มีจิตวิทยาศาสตร์ จริยธรรม คุณธรรม และค่านิยมอันพึงประสงค์

ด้วยเหตุผลดังกล่าวจึงทำให้เป็นที่มาของการเรียนการสอนระดับปฐมวัย  โดยนำกิจกรรมการเรียนการสอนแบบโครงงานวิทยาศาสตร์มาใช้ให้เกิดประโยชน์ เพื่อตอบสนองต่อจุดมุ่งหมายของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัยให้มีระดับที่ดีขึ้นและยังสามารถพัฒนาทักษะกระบวนการคิดของเด็กปฐมวัยให้ดียิ่งขึ้นได้